Ontlastingsproblemen bij vrouwen

Obstipatie (verstopping)

Obstipatie, oftewel een moeizame stoelgang heeft iedereen wel eens meegemaakt. We spreken over obstipatie wanneer iemand minder dan drie keer per week ontlasting heeft, en dan ook hard moet persen om deze ontlasting kwijt te raken.

Obstipatie kan veel oorzaken hebben. Eén van de oorzaken is spanningsproblemen in de bekkenbodem. Wordt de bekkenbodem tijdens het ontlasten niet of onvoldoende ontspannen, dan kan de endeldarm niet volledig geleegd worden waardoor er ontlasting achterblijft. Hierdoor kunnen ook klachten als een opgeblazen gevoel of buikpijn ontstaan.

Oorzaken obstipatie

Als de bekkenbodem niet goed ontspant, ontstaat er een neiging tot persen. Hoe minder ontspanning van de bekkenbodem, hoe harder er geperst moet worden. Andere oorzaken van obstipatie zijn:

• Verkeerde leef- en eetgewoontes: te weinig lichaamsbeweging, onvoldoende drinken of vezelarme voeding. Vaak ligt een combinatie van deze factoren ten grondslag aan de verstopping.
• Uitstellen van toiletbezoek. Als je toiletbezoek lang uitstelt, ondanks aandrang, kan dit tot harde ontlasting leiden.
• Geneesmiddelen die verstopping als bijwerking kunnen geven. Kalmerende middelen (tranquilizers, antidepressiva), slaapmiddelen, staalpillen en het langdurig gebruik van laxeermiddelen.

Een enkele keer wordt verstopping veroorzaakt door een ziekte of aandoening: bijvoorbeeld dikke darm poliepen, depressie of schildklierafwijkingen.

De therapie zal zich voornamelijk richten op:

• Verbeteren van het functioneren van de bekkenbodemspier
• Verbeteren van het gevoel in de endeldarm
• Leefregels en voedingsadviezen (inname vocht en vezels)
• Toiletgedrag

Ontlastingsverlies

Ongewild verlies van ontlasting kan bestaan uit het ongewild verliezen van windjes, vegen ontlasting in de onderbroek of een grotere hoeveelheid (harde of zachte) ontlasting bij aandrang of zo maar, ongemerkt. Bij ontlastingsverlies is er vaak een combinatie van factoren die zorgen dat u geen controle meer hebt op het ophouden van uw ontlasting. Eén van de factoren is het onvermogen om de buitenste anale kringspier voldoende aan te spannen. Een andere factor is de consistentie van uw ontlasting, het kan bijvoorbeeld veel dunner zijn dan normaal. Als de ontlasting te dun is, zoals diarree, dan wordt het heel moeilijk om het op te houden. Onze buitenste kringspier is niet geschikt om waterdunne ontlasting op te houden.

De kringspier kan beschadigd zijn door een bevalling of door verslapping bijvoorbeeld door het ouder worden, tijdens en na de overgang of na een operatie in het gebied van de anus. Een verzakking van de endeldarm kan ook tot ontlastingsverlies leiden. Incontinentie van ontlasting kan tevens optreden bij obstipatie. Er kan dan langs de dikke/harde ontlasting in de darm dunne ontlasting naar buiten lekken.

Meerdere oorzaken ontlatingsverlies

Er kan ook ontlastingsverlies optreden door het niet goed ledigen van de endeldarm. Daardoor blijft er nog iets achter, wat u vervolgens bij de dagelijkse activiteiten verliest zonder dat u het merkt.
Ontlastingsverlies ligt persoonlijk heel gevoelig – meer nog dan urine incontinentie – en leid vaak tot sociaal isolement. Uit angst om ontlasting te verliezen en dat anderen je kunnen ruiken, gaan mensen met ontlastingsverlies de deur niet of nauwelijks meer uit.

Bij deze klacht geldt: het gaat niet vanzelf over. Als u op dit moment alleen de windjes niet meer kan tegenhouden, of dat u ook vaste ontlasting niet meer volledig kunt ophouden is het verstandig om hier met uw huisarts of met een bekkenfysiotherapeut over te praten. Verbeteren van de functie van de bekkenbodemspier, inclusief de anale sluitspier is een belangrijk aandachtspunt van de bekkenfysiotherapeutische behandeling. Deze zal verder gericht zijn op:

• Verbeteren van het gevoel in de endeldarm
• Adviezen omtrent vocht en vezel intake
• Toiletgedrag

Anale klachten

Anale (pijn-)klachten komen veel voor. Veel mensen denken bij pijn, jeuk, irritaties of bloedverlies aan aambeien. Maar anale klachten kunnen ook veroorzaakt worden door fissuren, fistels, een verzakking of door vormen van incontinentie.

De bekkenfysiotherapeut kan u helpen met uitleg over wat er nu precies aan de hand is, met het aanleren van een gezond toiletgedrag en met bekkenbodemoefeningen. Veel mensen met anale klachten blijken tijdens het hebben van stoelgang de kringspieren te sluiten in plaats van te openen.